هر چند همیشه تأکید میکنیم که در ساختمانسازی نمیتوان برای همه ساختمانها نسخهای کلی پیچید و برحسب منطقه جغرافیایی و دهها شاخص دیگر تصمیم نهایی متغیر خواهد بود، با این حال در مقاله پیش رو تلاش کردهایم پاسخ این سؤال را ساده و ملموس تشریح نماییم.
آن زمان که تصمیم میگیریم ویلایی بسازیم احتمالا با خود عهد میبندیم نمونهای احداث کنیم به حیث مقاومت بیبدیل و از نظر استحکام بیهمتا.
تصمیم سختی به نظر نمیرسد، با خود میگوییم از میان مصالح ساختمانی بهترینش را انتخاب میکنیم و آن که به گفته بازاریها درجه یک است را بر میگزینیم. وقتی پای کار میآییم متوجه میشویم به همین سادگیها هم نیست. زمانی که در خصوص سازههای ساختمانی سؤال میپرسیم نامهای متفاوتی به گوشمان میخورد (همچون سازه بتنی و سازه فلزی) و گویی تعداد آنان که مرغوبند و قابل قبول، اندک نیست. این جاست که در مییابیم نیاز است اطلاعات یک متخصص را رصد کنیم و آگاهی بیشتری طلب نماییم.
وقتی جدال به بتن و فلز میرسد
مروری بر ارقام و اعداد ارائه شده نشان میدهد به رغم مقاومتی که هر دو سازه بتنی و سازه فلزی از خود به نمایش میگذارند، استقبال از سازههای بتنی در هنگام ساخت ویلا بسیار بیشتر است، این تفاوت به قدری محسوس و چشمگیر میباشد (70 درصد)، که میتوان دست سازههای بتنی را به عنوان برنده میدان بالا برد و نتیجه نهایی را همین ابتدا اعلام نمود.
اما سؤالی که این جا مطرح میشود این است که چرا چنین اتفاقی افتاده و کدامین عوامل سبب شدهاند انواع سازه بتنی این چنین یکه تازی کنند و به اصطلاح فاتح میدان باشند؟
نحوه اجرای سازه، مهمتر از مهم
میگویند صرف انتخاب سازه بتنی تمام عیار به عنوان مصالح ساختمانی، یک ویلا ساختمان مستحکم و مقاوم نمیشود بلکه آن چه حرف نهایی را میزند و به نوعی حجت را تمام میکند، نحوه اجرای سازه است. به عبارتی آنچه موجب میشود مُهر تأیید را بر امنیت یک ویلا بزنیم بیش از هر چیز طراحی مناسب و بکارگیری صحیح و شایسته سازههاست.
در یک بازه زمانی ده ساله (دهه 70)، سازه فلزی پررونق گردید و تمام متقاضیان بر روی سازه فلزی دست گذاشتند اما دیری نپایید که ورق برگشت و سازه بتنی کاملا جدی وارد گوی مسابقه شد تا برگ برنده را از آن خود کند.
در حالی که ارقام، استفاده 5 درصدی از سازه فلزی در ساختمان سازی را تصدیق میکنند، استناد به گزارشات ارائه شده نشان میدهد استفاده از سازه بتنی مرز 70 درصد را هم رد کرده، خلاصه این که کارنامه سازه بتنی کاملا رنگین است که جای تأمل دارد و درخور توجه میباشد.
ساخت ویلایی درجه یک، حاصل گره خوردن تجرب است و تخصص، این طور بگوییم یک ویلا یا هر ساختمان دیگر، در صورتی خوش میدرخشد که با تکیه بر تجربه بنا شده باشد و با تمسک به تخصص به مرحله اجرا رسیده باشد. با این حال آنچه مهندسین بر آن تأکید میورزند این است که بیش از آن که نوع سازه، استحکام ساختمان را تعیین کند، نحوه اجرای سازه کیفیت نهایی را عیان میسازد، مهندسین بر این باورند سازهای مستحکم لقب میگیرد که مطابق با اصول، اجرایی و پیادهسازی شده باشد.
سازه بتنی، ارزان و مقرون به صرفه
وقتی نگاه ساختمان سازان به مصالحی خاص معطوف میشود میتوان به این نتیجه کلی رسید که پای دلایل مهمی در میان است. این قانون نانوشته درخصوص سازه بتنی هم صدق میکند، استفاده از سازه بتنی نتیجهای رقم میزند که به حیث هزینه مقرون به صرفه است.
همانطور که میدانید بخش قابل توجهی از واحدهای مسکونی در حال احداث، بیش از آن که بر جنبه مصرفی تأکید داشته باشند بر جنبه سرمایهگذاری اصرار دارند، به این معنا که سرمایهگذار مایل است خانهای در کمترین زمان ممکن بسازد تا در کوتاه مدت کاری کرده باشد کارستان و سودی به دست آورد باورنکردنی.
راه رسیدن به چنین هدفی مگر غیر از دور زدن قوانین دست و پاگیر و عدم رعایت همه اصول است؟ همین میشود که سرمایهگذار به سادگی چشمانش را بر همه چیز میبندد، انگشت اشارهاش را به سوی ارزانترینها دراز میکند و در کمترین زمان شاهد ساختمانی میشود مرتفع!
در رابطه با سرمایه گذاری با خرید ویلا در شمال در این مقاله بخوانید.
اما بهتر است تفاوت سازه بتنی و سازه فلزی را دقیقتر دنبال کنیم، به راستی مهمترین اختلاف این دو سازه چیست؟
سازه بتنی یا فلزی؟
بهتر است مزایای سازه فلزی و سازه بتنی را متر کنیم، در واقع قصد داریم میان این دو مقایسهای داشته باشیم تا راحتتر بتوانید آنها را به داوری بنشینید. یکی از فاکتورهایی که بر اساس آن میتوان مقاومت ساختمان را قضاوت کرد، استقامت در برابر آتش است.
میتوان ادعا کرد سازه فلزی و سازه بتنی هر دو در این مورد حرفهایی برای گفتن دارند با این حال اگر قرار باشد یکی را به عنوان برترین معرفی کنیم و مدال را دو دستی تقدیمش نماییم، آن مورد، سازه بتنی خواهد بود. بگذارید مسئله را شفافتر تشریح نماییم، سازه فلزی میتواند در برابر آتش مقاوم باشد اما برای نیل به این هدف نیاز است هزینههایی کنار بگذاریم که همین امر عدهای را دلسرد میکند و آنها را منصرف میسازد.
مقاومت در برابر آتش وابسته به فاکتورها و عوامل متعددی است که یکی از آنها نوع پوشش مصالح ساختمانی میباشد، به عبارت ساده آن مصالحی که از ضعیفترین پوششها بهرهمندند در انتهای جدول جای خوش کردهاند (از نظر استحکام در برابر آتش).
نوبت به شمال میرسد، جایی که رطوبت در جای جایش سایه افکنده و حسابش گویا با دیگر مناطق ایران متفاوت است. زمانی که قرار است در محیطی پررطوبت سازهای را برای ساخت ویلا در شمال به کار بگیریم، سازه بتنی بیش از سازه فلزی پیشنهاد میشود. علتش این است که سازه فلزی آن زمان که در محیطهای مرطوب قرار میگیرد دچار خوردگی میشود و همین امر سبب میشود در این نوع مکانها محبوب و پرطرفدار نباشد.
صحبت پایانی
پیشرفت همان چیزی است که سبب میشود در هیچ حوزهای شاهد سکون و ثبات نباشیم، مصالح ساختمانی مورد استفاده در احداث ویلا و منازل مسکونی نیز دائما گرفتار التهاب و تغییرند از این رو سازههای فلزی که در برههای از زمان بدون رقیب راهشان را میرفتند این روزها به یکی از کم استفادهترین مصالح بازار بدل شدهاند، چه بسا آنچه امروز محبوب است به زودی جایش را به گزینه دیگری ببخشد.
پس چه در هنگام خرید ویلا (ویلای ساحلی یا جنگلی) و چه در هنگام ساخت ویلا در شمال در نظر داشته باشید که کدامیک از سازه های فوق مناسب تر هستند.