موقعیت ملک و آن چه باید بدانید
انسان‌ها از قدیم تاکنون برای آن که از شر حیوانات، بلایای طبیعی (سیل، زلزله، سونامی، آتشفشان و...) باران، برف و سرما و ... در امان باشند همیشه به یک سرپناه خوب و همیشگی نیاز مبرم داشته‌اند. انسان‌های اولیه برای این کار از وسایل بسیار ابتدایی همانند چوب و برگ درختان برای ایجاد این سرپناه استفاده می‌کردند. به گونه‌ای که ممکن بود با آمدن یک باران کوچک به راحتی از بین رفته و خراب شود.
کم‌کم این روند به آنان آموخت که وسایل و تجهیزات قوی‌تری برای خود تهیه کنند که ابتدایی‌ترین آن ساخت چادر بود که حتی امروزه نیز برخی قبایل و کوچ‌نشینان همانند عشایر ایرانی از آن استفاده می‌کنند. پس از این پیشرفت، رویکرد آنان تغییر کرد و از ساخت چادر به ساخت کلبه‌های چوبی و خشتی روی آوردند که می‌توان آن را اولین سازه نسبتا محکم و مدون بشر دانست.
این پروسه به ایجاد جمعیت‌های کوچک در کنار یکدیگر کمک بسیاری کرد تا به جایی رسید که روستاها و شهرها شکل گرفتند و می‌توان در این جا به پیشرفت چشم‌گیر معماری نیز نیم‌نگاهی انداخت. این روند به بشر در ایجاد سازه‌هایی بسیار مدون و با معماری زیبا کمک شایانی کرد.
البته پیشرفت علم معماری و صنعت ساختمان نیز کمک بسیاری در این زمینه کرده است، تاسیس دانشگاه و ایجاد رشته‌های مهندسی عمران، معماری و دیگر رشته‌های مربوطه همگی در ساخت این سازه‌ها نقش بسیار مهمی داشته و دارند.
در ادامه به موقعیت ملک و انواع مختلف آن می‌پردازیم.
انواع ملک
در کل املاک از نظر نوع کاربری به 3 دسته تقسیم میشود که برای شما برخی از آنها را توضیح خواهیم داد.
انواع ملک بر اساس نوع کاربری:
این نوع املاک به 3 دسته تجاری، اداری، مسکونی تقسیم میشود که هر کدام کاربری خاصی دارند. به طور مثال از ملک مسکونی فقط برای سکونت باید استفاده نمود و لاغیر. در صورت تخطی از این موضوع مشمول مفاد قانونی خواهد بود.
انواع ملک از لحاظ موقعیت جغرافیایی:
این نوع املاک به 5 دسته تقسیم می‌شوند: 1- شمالی 2- جنوبی 3- شرقی 4- غربی 5- دو بر و چند بر.
برای مثال ملکی که شمالی است حیاط آن در جلو سازه قرار دارد یا ملک چند بر از چندین جهت می‌توان به آن دسترسی پیدا کرد.
انواع ملک از لحاظ بافت:
این املاک به 2 دسته کلی بافت فرسوده و نوساز تقسیم می‌شوند.
برای مثال اگر کلمه کلنگی را شنیده باشید، در مورد خانه‌هایی به کار می‌رود که سن سازه مربوط به حداقل 50 یا 60 سال قبل باشد. به آن بافت فرسوده گفته میشود.
ملک تجاری چیست؟
املاک تجاری املاکی هستند که از آنها بهعنوان محلی برای کسب درآمد استفاده میشود، دارای تابلو هستند و بیشتر در کنار خیابانها و محلهای با تردد بالا قرار دارند. اینگونه املاک برای فعالیت قانونی باید از مراجع ذیصلاح مجوزهای لازم را کسب نمایند. موقعیت ملک در این املاک عالی است.
مهم‌ترین تفاوت این ملک تجاری با املاک اداری خرید و فروش است. به گونه‌ای که در املاک اداری هیچ‌گونه خرید و فروش جنس انجام نمی‌شود ولی ملک‌های تجاری دارای مجوز می‌توانند خرید و فروش جنس انجام دهند.
ویژگی‌هایی که یک ملک تجاری مناسب باید داشته باشد عبارت‌اند از:
- دارای قیمت مناسبی باشد؛ فرقی نمی‌کند برای اجاره است یا برای خرید، در هر صورت باید قیمت معقولی داشته باشد.
- از لحاظ موقعیت‌های جغرافیایی دارای موقعیت مناسبی باشد. به گونه‌ای نباشد که در نزدیکی ظهر آفتاب‌گیر باشد یا اگر در پاساژ قرار دارد در دورترین طبقات و نقاط کور نباشد. به در ورودی و خروجی نزدیک باشد.
- دارای امتیازات موردنیاز برای تامین خواسته‌ها باشد: یعنی از انشعابات آب، گاز، برق، تلفن برخوردار باشد.
- دارای ابعاد و اندازه‌های مناسب برای شغل شما باشد: برای مثال برای شغل طلا فروشی یک مغازه با ابعاد 10 متر یا کمتر هم کفایت می‌کند و لازم نیست ابعاد بزرگ‌تری را در نظر بگیریم، البته در صورت ارتقا شغلی باید در این مورد صرف‌نظر کرد.
- ترجیحا دو بر باشد: منظور از کلمه دو بر یعنی از منظر جغرافیایی موقعیتش به گونه‌ای باشد که از حداقل دو جهت قابل دسترس باشد. البته لازم به ذکر است که این گونه املاک از نظر هزینه از قیمت بسیار بالایی برخوردار هستند.
ملک اداری چیست؟
ملک اداری بیشتر به املاکی گفته میشود که برای موقعیت ملک در شهرداری مجوزی تعریف شده باشد و تردد آن از داخل ملک انجام شود که برای اخذ مجوز این گونه املاک باید دارای شرایط خاصی بود. این ساختمانها نیز اجازه نصب تابلو در محل مربوطه را دارند.
ویژگی‌های املاک اداری به شرح ذیل است:
- در این گونه املاک میشود تقریبا تمامی دفتر اداری مثل دفتر روزنامه، اسناد رسمی و... را راه اندازی کرد. البته این بند فقط شامل مالک است و مستاجرین نمی‌توانند دفاتر مذکور را ایجاد نمایند.
- قیمت ملک موقعیت اداری به نسبت بالا است و دلیل عمده آن هزینه‌هایی هستند که شهرداری برای مجوزهای مربوطه دریافت می‌کند.
- این گونه ملک‌ها تقریبا با ساختمان‌های مسکونی در یک رده قرار می‌گیرند و به دلیل موقعیت خوبی که دارند همان‌طور که گفته شد از قیمت بالایی برخوردار هستند.
ملک مسکونی چیست؟
انسان‌ها همیشه برای زندگی خود به دنبال فضایی رویایی می‌گردند. جایی که در آن بتوانند احساس راحتی کنند، از مناظر زیبا لذت ببرند و آن فضا بتواند در سرما و گرما جواب‌گوی آنان باشد. برای این همه فقط می‌توان یک تعریف پیدا کرد و آن هم سکونتگاه عالی یا ویلا است. ابتدایی‌ترین ویلاها در ایتالیا پا به منصه ظهور گذاشتند که در دوران رنسانس این موضوع به اوج تکامل خود رسید.
برخی از ویژگی‌های یک ملک مسکونی خوب
- موقعیت ملک و دسترسی آن خوب و مناسب باشد: منظور از موقعیت یعنی جایی به دور هیاهو و آلودگی‌های موجود باشد و از لحاظ جغرافیایی (شرقی و غربی) (شمالی و جنوبی) که در ادامه به آن خواهیم پرداخت موردپسند باشد.
- دسترسی مناسب یعنی به راه‌های اصلی و فرعی مشرف باشد، به بازارها و بازارچه‌ها، به اماکن تفریحی، به مراکز خدماتی و درمانی مثل بیمارستان و آتش‌نشانی نیز نزدیک باشد تا بتوان از خدمات و امکانات آنها نیز بهره برد.
- دارای هوایی پاک و خوب باشد، به منظره‌های زیبا مثل: جنگل و کوه، دریا و دریاچه، رودخانه و برکه و. ... اشرافیت داشته باشد که این ویژگی جزو ویژگی‌های مهم به شمار می‌آید.
- از امکانات خوبی برخوردار باشد: یعنی دارای باغ یا باغچه باشد، از آلاچیق بتوان در آن استفاده کرد، دارای آب‌نما باشد، تراس داشته باشد، دارای امکانات تفریحی مثل سالن استخر باشد، از طراحی درستی بهره برده باشد چه در فضای داخلی ساختمان و چه در فضای بیرونی آن و....
انواع ملک از لحاظ موقعیت جغرافیایی
املاک از لحاظ جغرافیایی به سه دسته عمده تقسیم می‌شوند: 1- املاک شمالی و جنوبی 2- املاک شرقی و غربی 3- املاک دو بر
در این پژوهش بیشتر بر توضیح و پرداختن به موارد 1 و 2 تلاش شده است که هر کدام دارای تعریف خاص خود و ویژگی‌هایی هستند. در ادامه به تشریح هر کدام خواهیم پرداخت و نحوه جهت شناسی ملک را توضیح خواهیم داد.
املاک شمالی چیست؟
اگر موقعیت ملک جغرافیایی را در نظر بگیریم، به املاکی که در جهت و سمت شمال قرار دارند و به طور معمول حیاط آنها در جلو سازه و در مجاورت کوچه و خیابان است خانه شمالی نامیده می‌گویند. به گونه‌ای که برای داخل شدن به فضای ملک باید ابتدا از حیاط آن عبور کرد سپس وارد ساختمان شد. حیاط این ساختمانها بیشتر در تمامی ساعت روز دارای نور هستند و همین ویژگی برای خرید می‌تواند یک مزیت به شمار بیاید.
املاک جنوبی چیست؟
خانه‌های جنوبی نیز همین خصوصیات را دارا هستند اما یک تفاوت اساسی با خانه‌های شمالی دارند و آن هم محل قرارگیری حیاط است. به طوری که پس از ورود به فضای ملک ابتدا وارد ساختمان آن می‌شویم و حیاط در این نوع املاک در پشت سازه قرار دارد. در موقعیت ملک این ساختمانها نورگیری حیاط به طور معمول کم است چون ساختمان اصلی مانع رسیدن نور کافی میشود.
املاک شرقی و غربی چیست؟
اگر موقعیت ملک جغرافیایی ما به گونه‌ای باشد که در راستای کوچه و خیابان جهت شمال روبروی ما قرار داشته باشد، املاکی که در سمت راست کوچه یا خیابان قرار دارند شرقی هستند. نورگیری در این جا به این صورت است که از ساعات اولیه طلوع خورشید تا نزدیکی‌های ظهر این املاک از نور خوبی برخوردار هستند و پس از آن تابش نور به علت تغییر جهت خورشید بسیار کم است.
اگر موقعیت جغرافیایی ما به گونه‌ای باشد که در راستای کوچه و خیابان جهت شمال روبروی ما قرار داشته باشد املاکی که در سمت چپ کوچه یا خیابان قرار دارند غربی نامیده می‌شوند. نورگیری در این املاک به گونه است که از ساعات اولیه طلوع خورشید تا نزدیکی‌های ظهر نور بسیار کمی به آنها تابیده میشود ولی پس از تغیر جهت خورشید تابش نور قابل توجهی در این املاک انجام میشود.
ویژگی مهم:
خانه‌های غربی برای پرورش گیاهان مناسب‌تر هستند زیرا تابش نور در این نوع خانه در ساعات پایانی روز بیشتر است.
این خانه برای افراد سحرخیز بسیار مناسب است زیرا بخش شرقی سازه در طلوع آفتاب از نور بیشتری بهره می‌برد، البته اگر این موضوع بالعکس باشد می‌تواند برای شما آزار دهنده نیز باشد.
املاک دو بر یا چند بر چیست؟
این املاک به دلیل این که از جهت‌های مختلف در دسترس هستند و در هنگام نورگیری در زاویه مناسبی قرار دارند بسیار گران قیمت هستند. در طراحی موقعیت ملک این نوع املاک که عمدتا مسکونی و تجاری هستند، سعی بر این است که فضای داخلی خانه یا مغازه طوری طراحی شود که در ساعات مختلف روز از نورگیری مناسبی بهره ببرند.
همان‌طور که در بالا اشاره شد اگر مغازه‌ای دو بر را برای کسب درآمد انتخاب کنیم، حتما درآمد حاصل از آن صعودی خواهد بود و این دلیلی به جز دسترسی مناسب از جهات مختلف ندارد.
نکات مهم و کلیدی برای انتخاب یک ملک خوب
- در هنگام خرید یا اجاره منزل نورگیری و روشنایی منزل نکته بسیار مهمی به شمار می‌رود از این‌رو باید به آن توجه ویژه‌ای داشت.
- در گرما و سرما و تغییر وضعیت خورشید نسبت به زمین نورگیری خانه در فصل‌های مختلف متفاوت است. از این‌رو پیشنهاد میشود از لحاظ موقعیت جغرافیایی برای زندگی خانه‌های جنوبی انتخاب شوند زیر تابش نور در آنها بهتر است.
- موقعیت ملک خانه‌های جنوبی نسبت به خانه‌های شمالی و شرقی و غربی از باب هزینه گران‌تر و از قیمت بالایی برخوردار هستند.
- در هنگام انتخاب محل سکونت در ساختمانها این نکته حایز اهمیت است: واحدهای شمالی در ساختمان‌های شمالی بهتر است و واحد جنوبی در ساختمان‌های جنوبی بهتر است.
- هزینه‌های گرمایشی و سرمایشی به نسبت در خانه‌های شرقی و غربی بالاتر است زیرا دیوارهای این نوع سکونت‌گاه‌ها در زمستان سرد و در تابستان گرم است.
- در انتخاب محل سکونت به جهت باد نیز باید توجه کرد؛ خانه مذکور در نکته شماره 4 در هنگام وزش باد از آسیب‌پذیری بیشتری برخوردار هستند.
- در انتخاب یک محل سکونت یک نکته بسیار مهم وجود دارد و آن هم نوساز بودن خانه است. اغلب خانه‌های شخصی حداقل در ایران هم اکنون دارای بافت قدیمی و فرسوده هستند و ممکن است به دلایل مختلف مثل سیل، زلزله و یا حتی با یک باران اندک به دلیل استحکام کم خود به خود خراب شود و خسارت‌های جانی و مالی جبران ناپذیری وارد کند.
از این رو باید محل سکونت را حتی اگر نوساز هم نبود تعمیرات حداقلی بر روی آن انجام داد تا در آینده از آسایش و آرامش بیشتری بتوان بهره برد.
نتیجه‌گیری
به طور خلاصه نتیجه‌ای که می‌توان از این مقاله و مطالب گرفت بدین شرح است: انسان‌ها همیشه برای رفاه خود و خانواده خود در تلاش بوده و هستند و در این مطلب شکی نیست اما باید دید نیاز ما چیست. آیا انتخاب یک خانه با ابعاد زیاد نیاز ما را برآورده می‌کند یا این قضیه در مورد خانه‌هایی با اندازه و ابعاد کوچک‌تر نیز صدق می‌کند؟
با خواندن این مقاله متوجه می‌شوید که در هنگام خرید ویلا باید به موقعیت ملک توجه فراوانی داشته باشید و با توجه به نیاز و اهداف خود دست به انتخاب بزنید. امیدوارم که با مطالعه این مقاله بتوانید آن چه را که مدنظر دارید بیابید. در این پژوهش سعی بر این بود که تمامی مطالب گویا و رسا باشد، ویژگی‌های زیادی بیان شد اما ممکن است کامل نباشد ولی شاید بتواند به شما در انتخاب ملک مورد نظرتان کمک کند.